Beste Vrienden van de Muziek
De KEW begon gisteren met een heel mooie avond. Twee totaal verschillende kandidaten, twee verschillende karakters, twee verschillende achtergronden, twee bijzondere vogels, die elk zongen zoals ze gebekt zijn.
Ik vond de Tchaikovsky van Hana erg mooi. In het langzame 2de deel toverde ze met timbre en timing. Dat was pure magie. En het bijzondere eraan was dat ze dat op een andere manier deed dan op de repetitie. Wat een vrijheid, om dat te doen en te durven in deze omstandigheden! In haar plichtwerk zette ze één keer een maat te vroeg in. Antony Hermus deed heel het orkest een paar seconden vooruitspringen en het euvel was meteen opgelost. In een bekend concerto zou dat ontzettend zijn opgevallen. In zo een nog onbekend hedendaags stuk kan je dat enkel merken als je nauwkeurig de partituur mee volgt. Ik blijf er nog steeds van versteld staan hoe soepel en flexibel ons orkest zulke incidenten kan opvangen. Des te beter :-)
Ook de Elgar van Dayoon You was bijzonder mooi. Die jongeman zoekt het niet in uiterlijkheden en groot vertoon, nee, zijn vioolspel kwam me op dit grote podium quasi verinnerlijkt over en daardoor had het iets erg authentiek en integer. De manier waarop hij de magische stilte op het einde van de 2de beweging in zijn uitvoering integreerde, was daar een mooi voorbeeld van. Een stilte tijdens een concert kan soms pakkender zijn dan een miljoen muzieknoten. Het viel me op, vanop mijn plek op het podium, hoe geboeid jurylid Vadim Repin zat te luisteren. Als een haas had hij zijn oren gespitst en zijn lichaamstaal achter de jury-tafel verraadde fascinatie en ontroering. Schattig ook hoe Dayoon tussen de delen door aan Antony Hermus zijn zakdoek vroeg (die zich blijkbaar in de broekzak van de maestro bevond bij gebrek aan een broekzak bij Dayoon) om even het zweet op zijn voorhoofd af te vegen. Bijna symbolisch voor de quasi vaderlijke zorg die Antony Hermus voor alle kandidaten toont!
Over zweet gesproken: het goede nieuws was dat het gisteren absoluut niet warm was op het podium. Zalig was dat. Het is ooit anders geweest. De luchtbehandeling in een oud gebouw zoals Bozar, dat bovendien voor een stuk onder de grond ligt, is nog nooit een evidentie geweest. Dat, in combinatie met hoge buitentemperaturen en tv-spots die indertijd meer warmte dan licht gaven, resulteerde vroeger soms in ‘saunateske’ toestanden op het podium. Gisteren dus niet en laat ons hopen dat het heel de week zo mag blijven! Ook een nieuwe trend gisteren: applaus na het eerste deel van Tchaikovsky en van Elgar. Volgens sommige van mijn collega’s je reinste blasfemie; mij persoonlijk stoort het niet gigantisch.
Wat mij wél mateloos stoorde was die gsm die tot twee keer toe rinkelde tijdens de Tchaikovsky. Met mijn muzikantenbrein kan ik dat moeilijk begrijpen. Het wordt bij de aankondiging duidelijk, in beide landstalen, gevraagd om de gsm op stil te zetten. Bovendien zitten we in een livestream, tv-opname en cd-opname en het gaat om kandidaten die een half leven hebben gewerkt om daar op die plek te staan en die hyper geconcentreerd moeten zijn op de heksentoeren die ze moeten uithalen. En dan gaat er doodleuk - en dan nog bij ongelukkig toeval twee keer in een heel stille en delicate passage - een beltoon af. Dat is toch godgeklaagd! Het deed me een klein beetje denken aan die wielerliefhebbers die ongewild een half peloton ten val brengen omdat ze de renners willen filmen met hun smartphone. Met dat verschil dat er gisteren in Bozar uiteraard geen gewonden vielen :-)
Ik werd gisteren gebeld door NPO Klassiek, de Nederlandse versie van radio Klara, met enkele vragen over de KEW (dat interview kan u hier beluisteren). Er is traditiegetrouw veel interesse vanuit Nederland voor de KEW en dit jaar zit er best wel een Nederlands randje aan de wedstrijd, met dirigent Antony Hermus, jurylid Isabelle Van Keulen en 2 studenten van Janine Jansen in de finale.
Vanochtend was er de generale repetitie met de kandidaten die woensdagavond zullen spelen: Anna Im uit Korea met Sibelius en Elli Choi uit de VS met Shostakovich.
Anna nam heel veel tijd voor het plichtwerk (bijna een uur). Ze speelt fantastisch viool en is supergoed voorbereid. Persoonlijk houd ik niet van haar vibrato. Vooral in het trage deel van Sibelius is dat erg opvallend. Maar zoals ik gisteren al scheef: de gustibus …
Elli Choi nam, net zoals een paar dagen geleden, de repetitie op met een stevige dosis relativerende humor. Het is wellicht haar persoonlijke manier om met de stress om te gaan en dat vind ik helemaal oké! Ze ging vrij snel door het plichtwerk (minder dan 40 minuten) waardoor er nog meer dan een uur overbleef voor haar Shostakovich. Volgens mij wordt haar keuzeconcerto een van de hoogtepunten van de week. Elli speelt met onwaarschijnlijk veel energie en temperament, op het randje van het ongecontroleerde. Ze vroeg om het snelle (in haar geval: het razendsnelle) 2de deel (de burleske) tweemaal volledig door te spelen, plus nog een extra herneming van de start ervan. De grote cadens op het einde van het derde deel sloeg ze ook vandaag over. Die krijgen we dus morgen voor het eerst te horen. Ik denk dat die kandidate hoog zal eindigen. If she can hold her horses, tomorrow night …
Vanavond kijk ik naar de KEW thuis voor de buis en duim ik van op een afstand voor Karen en Ruslan en voor al mijn BNO-collega’s!
Morgen meer KEW-nieuws!
Bram